Матэрыялы экспедыцыі ГМКГА “Талака” ў Лоеўскі раён (1999 год)
1-В. в. Пярэдзелка
Бондар Соф’я Дмітрыеўна, 1937 г.н., В. Казіміраўка.
Занатавала: Шчыракова Ларыса.
Дабравеlчанне. Дак хадзілі мы з мамаlай па дзярэўні, Стралу вадзілі.
Як повяду Стралу да по вуліцу.
Ой лі, ой люлі, да по вуліцы.
Усякія, разныя.
Цягнуць ужо. Бяжыць, бяжыць, цягне тую Стралу і яlчэ закруцяць, а хто упадзе. О, ужэ слабы, ніякі.
Мы ўсегда сабіраліся на горэ, во дзе ета Баlмакова гора, высокая була. Ета ужэ толькі снег растане, там ужэ песок, там ужэ і дзеці. І з етага… Там верба такая расла, з вербы рэзалі во такія палочкі, патом як та іх вырэзалі, скручвалі і дзелалі, называлісь веровачкі. На ўсё, на ўсякія галосы ужэ свіlчуць. А чаго ужэ свіlчуць, эта казаў мне дзед, lто ужэ яны свіlчуць да скора пціцы прыляцяць.
2-В. в. Мохаў
Анікеенка Вольга Міхайлаўна, 1916 г.н., в. Мохаў.
Занатавалi: Пуканаў Андрэй, Палякоў Уладзіслаў.
У: Іван Купала?
Б: Было, было. Дак цяпер не. Цяпер не. А калісь было, о колісь.
А: А як яго святковалі?
Б: Рта пры мне, пры маём веке том. У нас стаяла – называлісь такі выган Брады. Выганялі туды худобу. Дак Брады. На Брадах стаялі две ігруlы. Так, вяжуць куль і залазяць туды, lчыт дзелаюць.
А: А з чаго вяжуць?
Б: З саломы. З жыта. Вяжуць куль і lчыт дзелаюць высока, выlэй груl. І залазіць туды адзін і запальвае той куль. І тады мы ужэ бяромся – і больlыя ж дзеўкі і мы меньlыя булі – за рукі і пяём.
(Пераказвае)
Купала на Івана.
Іван купалса,
У ваду папался.
Купала на Івана.
Іван бяжыць,
Барада дрыжыць.
Купала на Івана.
Мы так пелі. А тыды дзелаецца Р усалка. Дзеўка распускае косы, адзяюць яе убелае і пускаюць у жыта. І бяжыць у жыта і сядзіць. І тады бяжаць ўсе Р усалку lукаць, а яна за імі. Бяжым, спатыкаемсь, каторыя аж галосяць, баяцца тая ужэ Р усалкі. А яна даганяе, каго ужэ дагоніці, і слакоча кожнага, ага. І так слакоча, lто заплача чалавек. Дак баяліся сільна.(…)
Вянок ей сав’юць з жыта з васількамі. Надзеюць і тады па lла яна у жыта. Ўперад паводзяць яекруга, як гарыць той агонь.
У: А вянок толькі у Р усалкі?
Б: Ага, толькі у Р усалкі.
У: А гэта месца Брады, дзе яно? Яно высокае ці lто?
Б: Не, яно невысокае.